GALERIA AUTORSKA
6.06.2020, Ponidzie
Jest to kraina niezwykle bogata w żywe. Czasem pod względem ilościowym, zawsze jakościowym. Na jednej łące, w sąsiadującym ekotonie i pobliskim lesie jest na oko więcej gatunków niż w całych Katowicach/ okolicach. Każdy wyjazd to kilka ciekawostek. Stąd też i moje pielgrzymki.
7.10.2019, Katowice
Przyszła i zagarnęła… Z drobnicy przeżyło to, co się schowało zawczasu. Jak zwykle, choć jednak wcześniej niż w ostatnich latach. Pozostają nieliczne (bo w Katowicach wciąż brak czasu, nieraz światła i pogody a chronicznie habitatów i obiektów) wspomnienia.
6-8.09.2019, Zawoja
Choć podbabiogórski sezon robaczany ma się zdecydowanie ku końcowi, pogoda nie przeszkadzała niektórym owadom. Spotkaliśmy kilka trzyszczy górskich (Cicindela sylvicola), pojedyncze biegacze (Carabus sp.), koniki rozmaite i pojedyncze błonkówki.
I grzybów było jak na lekarstwo, szczególnie tych jadalnych. Trafiliśmy jednak na ciekawostkę w postaci okratka (Clathrus archeri), zwanego czasem palcami diabła. Grzybek ten, podobnie do niektórych innych przedstawicieli rodziny sromotnikowatych (F: Phallaceae), wonieje kupą mięsożercy z niejedną chorobą końcowego odcinka układu pokarmowego. Ale coś za coś. Jest przecież taki śliczniutki. Trafił do nas z Australii i po raz pierwszy został stwierdzony na Roztoczu, w roku 1975. Od tamtej pory muchy zrobiły niezłą robotę, bo okratek spotykany jest niemal w całej Polsce, choć wciąż uważany jest za rzadkość.
Tak po prawdzie, na wysokości 1000 m n.p.m. i wyżej, zeszłołikendowe temperatury były już całkiem jesienne. Trochę też kropiło. We dnie i w nocy. I dobre to było. I mgłopędne. I zapędziło nas pod najsławniejszy wodospad okołozawojański, no bo trasa krótka a siąp nieznaczny…
18-21.04.2019, Toporzysko
Tydzień temu było raczej surowo. Choć słońce dopisało, hulał lodowaty wiatr od Babiej. Jeśli chodzi o ożywione, kwitło ziele charakterystyczne dla pory roku. Były pierwiosnki, zawilce, żywce i kaczeńce. Tarnina dopiero ruszała. Owadów jak na lekarstwo. Dominowały bujanki nad kwieciem i wielkie mrówki w dnie lasu. Z chrząszczy wybudziły się tymczasem biegacze. Naprawdę dopisały. Gatunkowo, nie osobniczo. Trafiliśmy na spacerujące Carabus auronitens, C. variolosus, C. nemoralis, C. Ulrichii, C. granulatus i C. irregularis. Tylko pierwszy z nich zechciał pozować. Spotkaliśmy też oleicę (Meloe violaceus) i pierwszego w tym roku pazia królowej.
Toporzysko czekało na deszcz…
1-3.04.2019, Katowice, Kostuchna
Niby jest pospolity, występuje niemal wszędzie, a jednak po raz pierwszy zetknąłem się z trzyszczem polnym (Cicindela campestris) będąc późnym nastolatkiem. Spotkanie miało miejsce w lesie, do którego zabierał mnie mój pierwszy entomologiczny nauczyciel, Lech Bacia, ojciec Patryka, przyjaciela od czasów podstawówki.
Dzisiaj las ten mam bliżej. Tuż za oknem. Zmieniał się wielokrotnie za sprawą wycinek i katastrof naturalnych. Niezmiennym elementem faunistycznym lasu w Kostuchnie pozostaje trzyszcz polny. Wcześniej towarzyszyły mu tutaj jeszcze dwa gatunki z rodzaju, mianowicie trzyszcz leśny (C. campestris) i piaskowy (C. hybrida). Pierwszego ostatni raz widziałem w Kostuchnie 2,5 dekady temu, drugiego nie spotykam od dziesięciu lat… Tymczasem polny, przy ewidentnym braku ulubionych przez niego polnych ścieżek, dzielnie stawia czoło trudom dnia powszedniego i dynamicznie zmieniającemu się środowisku.
1.05.2018, Polichno, Kalina Lisiniec
Po dorkadionach uciekliśmy w las. Do rezerwatu polana Polichno. Na wstępie trafiliśmy na ciekawostkę behawioralną. Carabus Ulrichii w lesie, na dębie, metr nad ziemią, żywiący się wybebeszeniem pogąsienicowym. Było 10 sekund, Tadek Bziuk odbił światło gwiazdy blendą. Na Polichnie trwa gradacja miernikowców, pewnie pędzika przedzimka. Opad nawozu produkowanego przez gąsienice jest słyszalny. Drapieżników niewiele, spotkaliśmy tylko trzy osobniki tęcznika mniejszego (Calosoma inquisitor). Sporo jest rębacza dębowego (Rhagium sycophanta). Mają gody. Jeśli chodzi o inne gatunki, tymczasem posucha, także na kwitnących głogach.
W rezerwacie spotkaliśmy bardzo miłą parę przyrodników z Pińczowa. Zadeklarowali pokazać nam obuwiki z Polichna. Po dotarciu na miejsce okazało się, że rośliny zostały wykopane. Pewnie zasilają miejscowe ogródki…
Jako, że mieliśmy botaniczny niedosyt, na ostatnią miejscówkę wybraliśmy rezerwat Kalina-Lisiniec w okolicach Miechowa. I tak nam upłynął ten dzionek 🙂
18.06.2016, Babiogórski Park Narodowy
Biegacz Fabrycjusza – Carabus fabricii (Duftschmid, 1812), chodził za mną już od ośmiu lat. Tyle też i schodziłem się za nim. Z marnym raczej, nie ukrywam, efektem. Kilkanaście wyjść w piętro alpejskie Babiej Góry zaowocowało spotkaniem raptem dwóch żywych i kilku martwych osobników. Żywiołowość tych nie rozdeptanych przez turystów dodatkowo utrudniała dokumentację fotograficzną. I tak było aż do niedawna, kiedy po wytarganiu na górę tony sprzętu, trafiłem na dobry czas i miejsce. I stosowne, niezbyt narowiste, nastroje modeli.
Dlaczego tak mi zależało na spotkaniu z C. fabricii? Mam nadzieję, że załączone zdjęcia będą wystarczającą odpowiedzią na to pytanie. Drugi powód, poza estetycznym, jest taki, że Carabus fabricii jest gatunkiem zagrożonym w Polsce wyginięciem (kategoria EN w Polskiej Czerwonej Księdze Zwierząt). Występuje tylko na izolowanych stanowiskach piętra alpejskiego Babiej Góry i Tatr. Współczesne dane świadczą o zmniejszaniu się liczebności polskich populacji, co prawdopodobnie związane jest z nadmiernym ruchem turystycznym na szlakach, szczególnie Babiej Góry.
