GALERIA AUTORSKA
2.10.2018, Katowice, Kostuchna
Niby już po sezonie owadzim, niby też sucho i nie za bardzo grzybowo. Ale są i grzyby i owady. Na żabę też trafić można, choć gody dopiero wiosną. Ale wieczorem, wspominając dzisiejszą pogodę za oknem, czekam z utęsknieniem na polską złotą jesień.
Poniżej kilka zdjęć z końca września, z pobliskiego lasu w Katowicach, Kostuchnie.
18.09.2018, Katowice
Jakiś czas temu, Przemek Żurawlew, współautor projektu dotyczącego rozmieszczenia w Polsce owadów z rzędu prostoskrzydłych (Orthoptera), poprosił mnie o dane (zdjęcie wraz z lokalizacją). Była to okazja do przejrzenia dysku i oznaczenia gatunków wcześniej nieoznaczalnych 😉 Poniżej kilka próbek.
Jeżeli dysponujecie zdjęciami owadów z tego rzędu, zachęcam do kontaktu z autorami serwisu. Poszerzy to wiedzę na temat występowania owadów z tej grupy i będzie okazją do oznaczenia gatunków ze swoich zdjęć.
11.09.2018, Dąbrowa Górnicza
Nie trafiłem w Tatry na pojaw krokusów. Tegoroczny wysyp zimowitów jesiennych (Colchicum autumnale) w okolicach Dąbrowy Górniczej zrekompensował w swej estetyce te wczesnowiosenne braki. Zimowit to geofit występujący u nas głownie w niższych partiach gór. Kwitnie zwykle na początku września. W Polsce podlega ochronie częściowej. Według IUCN (International Union for Conservation of Nature) jest gatunkiem wrażliwym, podatnym na wyginięcie (VU). Przyczyną jego ustępowania jest intensyfikacja rolnictwa i zanikanie naturalnych siedlisk występowania.
Zimowit to roślina silnie trująca, zawierająca liczne alkaloidy, w tym kolchicynę. Już niewielkie jej dawki mogą spowodować śmierć człowieka. Kolchicyna jest wykorzystywana między innymi w leczeniu dny moczanowej. Cytogenetycy wykorzystują ją również do zatrzymania syntezy wrzeciona podziałowego podczas preparatyki chromosomów.
Na tym samym stanowisku trafiliśmy na pewnego pluskwiaka, który do niedawna uznawany był w Polsce za prawdziwy faunistyczny rarytas. Mowa tu o zwińcu okrajkowym (Spilostethus saxatilis). Po odliczeniu setnego osobnika, przestałem liczyć dalej.
Poczytać o nim więcej możecie TUTAJ
07-08.2018, Toporzysko, Sidzina, Zawoja
Trzyszcze górskie zielenieją na słońcu, pokrzywy się krzywią przed jej majestatem, kiedy jaszczury żyworodne się grzeją i pożerają pająki ukryte w zieleninie pofloksowej a pawiki puszczają oczka w stronę falliczności sromotnych i inkszych bedłek. Schodząc ze szlaku do Zawoi można nie zdzierżyć i dołożyć do tego dwa swoje palce miłości. Ale w końcu zawsze nadchodzi noc. Ona koi. Wtedy też w ogrodzie zakwitają perseidy w postaci pereł sznurów.
07-08.2018, Toporzysko, Sidzina, Zawoja
Upalne i ubogie w owady. Takie jest. Tylko w wyższych partiach gór i w dolinach potoków można jeszcze coś spotkać. Dla niektórych grup owadów to już ostatnie chwile tego sezonu.
5.07.2018, Nova Ves, Croatia
Jaskinia Baredine to pomnik przyrody nieożywionej, geomorfologiczna perełka zlokalizowana nieopodal miejscowości Nova Ves na Istrii w Chorwacji. Jaskinię zamieszkuje między innymi odmieniec jaskiniowy (Proteus anguinus), gatunek endemiczny dla jaskiń krasowych Gór Dynarskich. Jest to płaz ogoniasty, pozbawiony pigmentacji skóry i zmysłu wzroku, przypominający amerykańskiego aksolotla. Odmieniec jaskiniowy całe życie spędza wyłącznie w wodzie, co umożliwiają mu skrzela zewnętrzne. Ze względu na trudności ze zdobywaniem pokarmu w jaskini, odmieniec ma znacznie obniżone tempo metabolizmu, zarówno w okresach głodu jak i dostępności pokarmu. Spowolnienie przemiany materii jest prawdopodobną przyczyną jego długowieczności. Płaz ten może przeżyć ponad 100 lat.
Jako, że fotografowanie z użyciem statywu jest w jaskini zabronione, wrzucam zdjęcia z ręki, robione w trudnych warunkach oświetleniowych i pod czujnym okiem naszej przewodniczki.
11.07.2018, Sveti Juraj, Croatia
W tym roku nie trafiłem na zbyt wiele owadów w Chorwacji. Szczególną niespodziankę sprawiło mi więc spotkanie z pewnym tarańcem, chrząszczem z rodziny kózkowatych, o nazwie gatunkowej Dorcadion arenarium (Scopoli, 1763). Owad ten występuje w krajach basenu Morza Śródziemnego tworząc kilka podgatunków. Nie dowiedziałem się zbyt wiele na jego temat ze źródeł internetowych. Cytując Mapę Bioróżnorodności (baza.biomap.pl), Dorcadion arenarium „występuje na glebach z dużą zawartością wapnia oraz na skalistych zboczach wapiennych”. I rzeczywiście, fotografowany chrząszcz spacerował po wapiennej skałce, podgryzając pokrywające ją porosty. Nie były chyba jednak zbyt smaczne, bo na podgryzaniu i wypluwaniu kończył się zapał rzeczonego.
Co ciekawe, gatunek ten spotykany jest wg. literatury do połowy czerwca. Obecność żywego osobnika, niemal miesiąc później, tłumaczę kapryśną pogodą okolic Sveti Juraj. W gratisie obrazek z miejsca zdarzenia, lecz skierowany na wyspę Lisac, kroplę w morzu Kwarneru.
31.05.2018, Toporzysko
Jak co roku, zawisaki ciągną do aromatów goździkowych. W ostatnich pięciu sezonach, w przełomie maja i czerwca pojawiały się w podcieniu Babiej Góry następujące gatunki: zawisak borowiec (licznie), zawisak tawulec (pojedynczy osobnik), zmierzchnik gładysz (kilka sztuk) i zmrocznik pazik (zawsze w dominacji, bardzo licznie).
Na zdjęciach stare dzieje. Przedostatni dzień maja > motyl w locie. Ostatni dzień maja > in situ, na kamieniu sąsiadującym z mikroklombem goździkowym. Ślicznie uprościł sobie trudy życiowe.
20.06.2018, Katowice Kostuchna
W czerwcu pamiątka po nieczynnej już kopalni KWK Murcki, a przynajmniej jej część, staje się łąką. Niewątpliwie najwyżej położoną łąką na terenie Katowic. Raczej ubogą w kwiecie ale wystarczająco obfitą, by wykarmić nowe pokolenia motyli i innych sześcionogów.
10.06.2018, Jura, Ponidzie
Było tych planów okołonidzińskich sporo. Tak dużo, że przekroczyły możliwości poznawcze jednego dnia. Tego jednak wtedy nie wiedzieliśmy. Napinka czasowa odbiła się na jakości i ilości fotografii. Jednak coś trafiliśmy, na przykład dwie ciekawe, niezbyt pospolite kozy, mianowicie zgrzytnicę (Agapanthia intermedia) i ziolarkę krwawnikową (Phytoecia pustulata) w otulinie rezerwatu Skowronno. To pierwsze moje obserwacje obu gatunków. A z innych opowieści, nierobaczanych, powyżej wsi Skotniki można podziwiać dzieło rąk ludzkich. Prawdopodobnie średniowieczne (opinia archeologa zaprzyjaźnionego z Muzeum Śląskim). Kamień graniczny? Wotywny? A może to zupełnie inna bajka? I może ktoś z Was wie, jaka?
