Cerambycidae

WYPAS KÓZ

11 maja 2018 by admin Leave a Comment

5-11.05.2018, Katowice Murcki

Sporo teraz w katowickich lasach kóz, czyli chrząszczy z rodziny kózkowatych (F: Cerambycidae). To pełnia sezonu dla większości gatunków naszej fauny. Brakuje tylko nielicznych. Tych, którym rójka już minęła i tych u których dopiero nastąpi. Więc mam zabawę. I wcale nie tęsknię za latem.

Ostatnio bywam w otulinie rezerwatu Las Murckowski. Wciąż się wycina. Głównie osiki, buki i dęby. Ścięte pnie i wałki są miejscem spotkań, stricte towarzyskich. Kozy na drewnie się jednak nie pasą. Kozi panowie poszukują partnerek, prowadzą utarczki z konkurentami o dostęp do płci pięknej, adorują powierniczki genów i kopulują z nimi. Panie składają jajka w zakamarkach kory, jeśli oczywiście chwilowo ostygnie miłosny zapał partnerów. A wszyscy muszą mieć się na baczności przed wszędobylskimi i niebezpiecznymi tęcznikami (Calosoma inquisitor), którymi w tym roku obrodziły katowickie lasy. Choć tęczniki preferują miękkie, soczyste i bezradne gąsienice, czasem zdarzy im się skąsać i skubnąć coś twardszego.

Ponidzie i Miechowszczyzna

3 maja 2018 by admin 2 komentarze

1.05.2018, Polichno, Kalina Lisiniec

Po dorkadionach uciekliśmy w las. Do rezerwatu polana Polichno. Na wstępie trafiliśmy na ciekawostkę behawioralną. Carabus Ulrichii w lesie, na dębie, metr nad ziemią, żywiący się wybebeszeniem pogąsienicowym. Było 10 sekund, Tadek Bziuk odbił światło gwiazdy blendą. Na Polichnie trwa gradacja miernikowców, pewnie pędzika przedzimka. Opad nawozu produkowanego przez gąsienice jest słyszalny. Drapieżników niewiele, spotkaliśmy tylko trzy osobniki tęcznika mniejszego (Calosoma inquisitor). Sporo jest rębacza dębowego (Rhagium sycophanta). Mają gody. Jeśli chodzi o inne gatunki, tymczasem posucha, także na kwitnących głogach.

W rezerwacie spotkaliśmy bardzo miłą parę przyrodników z Pińczowa. Zadeklarowali pokazać nam obuwiki z Polichna. Po dotarciu na miejsce okazało się, że rośliny zostały wykopane. Pewnie zasilają miejscowe ogródki…

Jako, że mieliśmy botaniczny niedosyt, na ostatnią miejscówkę wybraliśmy rezerwat Kalina-Lisiniec w okolicach Miechowa. I tak nam upłynął ten dzionek 🙂

Dorcadion scopoli

2 maja 2018 by admin Leave a Comment

1.05.2018, Ponidzie

Wczoraj spełniło się moje drobne entomologiczno-fotograficzne marzenie, co by spotkać i fotografować naszego najładniejszego dorkadiona. Ten rzadki i objęty ochroną gatunkową owad najliczniej występuje na wschodzie kraju a najbliższe Katowicom stanowiska zlokalizowane są na Ponidziu. Pomysł wykluł się przedwczorajszym wieczorem. Więc jechałem trzy godziny, podchodziłem pół, szukałem godzinę, fotografowałem pół. I jest.. A po drodze było bardzo pięknie…

TYCZOWISKO 2018

15 kwietnia 2018 by admin Leave a Comment

07-08.04.2018, Katowice Kostuchna

Prawdę mówiąc myślałem, że w lasach Kostuchny nie ma tycza cieśli. Ujawnił go zrąb zupełny sośniny. Pamiętam jak ten las powstawał, ponad dwadzieścia lat temu…

Znowu bardzo dużo się tnie w naszych okolicach. Najbardziej boli strata wiekowych buków, czasem starszych od tych z Lasu Murckowskiego. Byłaby może mniejsza, gdyby to drewno znalazło zastosowanie praktyczne. Jednak zwykle, te kilkusetletnie kolosy są cięte na kawałki metrowe. Pewnie będą nimi palić w piecach hutniczych. Będzie git, bo eko. Umysł, który wpadł na ten genialny pomysł nie należał do zbyt lotnych, a imię jego Jan.

Pseudogaurotina excellens

17 marca 2018 by admin Leave a Comment

17.03.2018, Katowice

Wczoraj otrzymałem od Staszka Szafrańca autorski egzemplarz pracy jego autorstwa, dotyczącej występowania sichrawy karpackiej (Pseudogaurotina excellens, Brancsik, 1874) w Babiogórskim Parku Narodowym (Acta entomologica silesiana, 2018, 26: 1-11). Ogromna, żmudna praca. Setki godzin wolontariatu w terenie. W imię miłości do przyrody. I jest.

Dzięki Staszkowi poznałem biologię tego rzadkiego w skali świata, endemicznego dla Karpat, gatunku. Poniżej dokumentacja jednego ze spotkań.

W cieniu Wielkiej Góry, uzupełnienie

15 grudnia 2017 by admin 1 Comment

15.12.2017, Katowice

O tej porze roku owady spotykam tylko… na twardym dysku. Ciągła gonitwa nie sprzyja retrospekcjom. Uporządkowanie przeszłości jest jednak niezbędne dla higieny mózgu. Z tego powodu zaktualizowałem galerię dotyczącą przyrody Babiej Góry.

Zapraszam 🙂

Oporządziwszy kozy…

16 września 2017 by admin Leave a Comment

15.09.2017, Katowice

Pada, co sprzyja retrospekcjom. Kozy (Cerambycidae) z dwóch lat ostatnich ogarnąłem. 48 nowych zdjęć, tylko 30 gatunków. Było ich oczywiście więcej, ale kunszt nie sprostał wyzwaniom. Finalnie, na dziś i teraz, 80 gatunków fauny krajowej. Zachęcam do wglądu, choć to oczywiście najbardziej techniczna galeria strony 🙂

http://www.niemiecfotografia.pl/cerambycidae/

W CIENIU WIELKIEJ GÓRY, SIERPIEŃ

16 sierpnia 2017 by admin Leave a Comment

4-8.08.2017, pod Policą

Sierpień do dobry czas na obserwacje gąsienic motyli z rodziny zawisakowatych (Sphingidae). W zeszłym tygodniu trafiłem na kilka gatunków w dolinie Zakulawki, w Sidzinie. Były to gąsienice fruczaka bujankowca (Hemaris fuciformis), zmierzchnika gładysza (Deilephila elpenor) i zmrocznika przytuliaka (Hyles gallii)

Sezon na chrząszcze nakwietne już powoli mija. Tylko w wyższych partiach gór można jeszcze spotkać kilka gatunków kózek (Cerambycidae), rzadziej przedstawicieli rodziny poświętnikowatych (Scarabaeidae), np. orszoła prążkowanego (Trichius fasciatus).

Kozy, Starigrad, II połowa lipca

5 sierpnia 2017 by admin Leave a Comment

17-31.07.2017, Starigrad

Druga połowa lipca to kiepski czas na kózki (F: Cerambycidae) w południowej Chorwacji. Tego roku spotkałem tylko cztery gatunki, mianowicie dwa gatunki koziorogów, czyli występującego w Polsce kozioroga dębosza (Cerambyx cerdo, Linnaeus 1758) i jego południowego krewniaka Cerambyx welensii (Küster, 1846) oraz dwa gatunki tryków rzadko spotykanych w Polsce, czyli tryka żółtego, zwanego także klonowcem (Chlorophorus varius, O.F. Müller 1766) oraz tryka kasztanowego (Chlorophorus sartor, O.F. Müller 1766).

Klasycznie już, najczęściej spotykanym przeze mnie gatunkiem tej rodziny na południu Europy jest kozioróg dębosz. Może to wynikać z faktu, że lubię odwiedzać dąbrowy, nawet te rachityczne składowe makii. Co ciekawe, także na południu Europy, kozioróg dębosz jest bardzo wybredny w swoich preferencjach pokarmowych, wybierając do swojego rozwoju tylko pojedyncze drzewa spośród dziesiątek, wydawałoby się, optymalnych do rozwoju. W odróżnieniu od polskich stanowisk, koziorogi spotykałem na pniach także w ciągu dnia.

Na samicę Cerambyx welensii natknąłem się w żerowisku larw koziorogów, w którym oczekiwała nocy wraz z koziorogami dęboszami obu płci i kilkoma kruszczycami z chronionego w Polsce gatunku (Protaetia aeruginosa). Nie było to moje pierwsze spotkanie z tym gatunkiem w Chorwacji, choć jedyne udokumentowane fotograficznie.