GALERIA AUTORSKA
31.10.2019, Katowice
Nie wiem w sumie dlaczego nie trawiłem w liceum Mickiewicza. Pewnie diabeł tkwił w formie. Muzycznie były to czasy postpunka, zimnej fali i kiełkującego etno a tematyka czytanych wtedy książek niezbyt odbiegała od Adasiowych intryg. Obecnie, przerabiając z Piotrkiem Świteziankę, Lilije i Dziady, chłonę ten ulotny klimat. I dobre to jest.
12-14.10.2019, Katowice Kostuchna
I znowu cieplej. Temperaturze wtórują barwy karotenoidów. Zwierza drobnego mniej, choć ilościowo – roje Harmonia axiridis, próbujące dostać się do domostw – jakby więcej. W ogrodzie grasowały też ostatnimi dniami wtyki amerykańskie a w buczynie, podczas grzybobrania, spotkaliśmy zagubionego zaskrońca. Łapanie ostatnich promieni gwiazdy w paprociach to karkołomny temat. Mało wydajny… Oby tak dalej.
7.10.2019, Katowice
Przyszła i zagarnęła… Z drobnicy przeżyło to, co się schowało zawczasu. Jak zwykle, choć jednak wcześniej niż w ostatnich latach. Pozostają nieliczne (bo w Katowicach wciąż brak czasu, nieraz światła i pogody a chronicznie habitatów i obiektów) wspomnienia.
6-8.09.2019, Zawoja
Choć podbabiogórski sezon robaczany ma się zdecydowanie ku końcowi, pogoda nie przeszkadzała niektórym owadom. Spotkaliśmy kilka trzyszczy górskich (Cicindela sylvicola), pojedyncze biegacze (Carabus sp.), koniki rozmaite i pojedyncze błonkówki.
I grzybów było jak na lekarstwo, szczególnie tych jadalnych. Trafiliśmy jednak na ciekawostkę w postaci okratka (Clathrus archeri), zwanego czasem palcami diabła. Grzybek ten, podobnie do niektórych innych przedstawicieli rodziny sromotnikowatych (F: Phallaceae), wonieje kupą mięsożercy z niejedną chorobą końcowego odcinka układu pokarmowego. Ale coś za coś. Jest przecież taki śliczniutki. Trafił do nas z Australii i po raz pierwszy został stwierdzony na Roztoczu, w roku 1975. Od tamtej pory muchy zrobiły niezłą robotę, bo okratek spotykany jest niemal w całej Polsce, choć wciąż uważany jest za rzadkość.
Tak po prawdzie, na wysokości 1000 m n.p.m. i wyżej, zeszłołikendowe temperatury były już całkiem jesienne. Trochę też kropiło. We dnie i w nocy. I dobre to było. I mgłopędne. I zapędziło nas pod najsławniejszy wodospad okołozawojański, no bo trasa krótka a siąp nieznaczny…
Koniec lipca 2019, Mikulov, Morawy, Czechy
W mieście przyrodnik usycha. Szczególnie gdy miejsca parkingowe są reglamentowane a kontakt z naturą wymaga przebycia tysięcy kroków w cieniu morawskiej lipcowej aury. Czy warto zatem tam wtedy jechać? Na owady z pewnością nie, bo wszechobecna jest postsezonowość robaczana, posucha i boruta. Jelonki na cmentarzu żydowskim wiosny nie czynią. Mikulov jest jednak niepowtarzalny z wielu innych powodów…
4-12.07.2019. Lednice, Balatongyorok
Naprawdę byłem aktywny. Parki Narodowe, parki nienarodowe. Każdy baldach, każde drzewo, próchno i inksze bardziej gówniane habitaty. Rano, we dnie, wieczór, w nocy. Niezależnie od… Mało było, bo późno było. Nie mam na to wpływu, pracując w tzw. oświacie. Marzy mi się miesiąc na przełomie maja i czerwca. W tych samych miejscach międzymorza.
W Lednicach dopisały jelonki (Lucanus cervus) i koziorogi (Cerambyx cerdo), w Balatongyorok ilość tych pierwszych wprawiała w zdumienie. Podobnie jak pewnego spektakularnego gatunku kozy, która u nas nie występuje. Jej imię to Aegosoma scabricorne. Wieczorami ich samce obsiadywały pnie starych, okolicznych drzew…
4-13.07.2019, Lednice, Tapolca
Tuż po rozpoczęciu urlopu zaczęły się moje problemy. Z odbijaniem. Początek dolegliwości doświadczyłem w czeskich Lednicach. Potem trochę odpuściły, by dziewięć dni później powrócić w kraju Hunów, w najmniej oczekiwanym momencie. Tymczasem mam spokój…
23-26.06.2019, Górny Śląsk
…że znajdę czas i podmiot. Najlepiej ich mnogość. I to przed wakacjami. Okazję zgotował koniec roku szkolnego Pejtera. Wyjścia w teren, pomimo afrykańskiej aury, stały się koniecznością, bo… istnieją gry! Sieciowe, wielowątkowe, kolorowe, integrujące okoliczną nastoletnią socjetę. Możliwości synaps wykazują zmienność osobniczą, więc ekspozycję warto dozować…
A powracając do wątku przyrodniczego, ciekawe, że w Murckowskim Lesie, podczas jednego spaceru, wciąż można spotkać około dziesięciu gatunków kózek (F: Cerambycidae).
16.06.2019, Katowice Murcki
Hodowla to nie wszystko, więc zafascynowany nowym dla mnie gatunkiem obiecałem sobie go spotkać w naturze. Wybrałem się więc do Lasu Murckowskiego. Ten czas jest optymalny dla obserwacji zacnika Gnorimus variabilis. W Katowicach i w tym sezonie, oczywiście. Zacnik ten prowadzi raczej skryty tryb życia. Podczas rójki dorosłe osobniki odbywają loty wokół spróchniałych kłód, w których się wychowywały. Do kopulacji dochodzi zwykle w miejscach skrytych, w załamkach kory, pod nią lub w próchnie. W sąsiedztwie habitatu brak kwitnących krzewów i ziół, dlatego nie miałem okazji widzieć zacników przy stole. Nie wiem do końca czy ich behawior pokrywa się ze znanym mi z obserwacji drugiego polskiego gatunku (Gnorimus nobilis).
Lasy katowickie skrywają pewnie jeszcze niejedną tajemnicę…
1-9.06.2019, Ponidzie i Śląsk Górny
Planuję wiosnę, za oknem mając śnieg a częściej pomroczność bezśniegową. Coraz słabiej wychodzi mi jednak to kreowanie przyszłości. Pewnie dlatego, że paradoksalnie w moim życiu coraz mniej jest spontaniczności. A może to przez pogodę? Miesiąc ulew i obecne tropikalne warunki nie sprzyjają fotografowaniu owadów. Przy temperaturze 30+ są samonakręcającymi się biologicznymi maszynkami, pozostawiającymi na matrycy raczej smugę niż swój wizerunek. A może to ta praca, co to czyni człeka wolnym?
Niezależnie od… krytyczny okres owadziego sezonu trwa. Z ostatnio spotkanych chrząszczy na uwagę zasługują rzadszy z naszych zacników (Gnorimus variabilis), którego wyhodowałem z larw pozyskanych w otulinie rezerwatu Las Murckowski i dwa nowe dla mnie gatunki kózek, mianowicie zielarka pasternakowa (Phytoecia icterica) i znacznie pospolitszy szczerolotek (Rhamnusium bicolor), oba fotografowane w Siemianowicach Śląskich, dzięki uprzejmości mojego przewodnika, świetnego kózkarza, Wiesława Szczepańskiego. Na początku czerwca byliśmy też na Ponidziu, jednak na ciężki chrząszczarski kaliber było jeszcze za wcześnie. Pewnie przez ten maj niemajowy. Za to główna górnośląska populacja kozioroga dębosza ma się bardzo dobrze.
