Niemiec Fotografia

GALERIA AUTORSKA

W CIENIU WIELKIEJ GÓRY, SIERPIEŃ

by Leave a Comment

4-8.08.2017, pod Policą

Sierpień do dobry czas na obserwacje gąsienic motyli z rodziny zawisakowatych (Sphingidae). W zeszłym tygodniu trafiłem na kilka gatunków w dolinie Zakulawki, w Sidzinie. Były to gąsienice fruczaka bujankowca (Hemaris fuciformis), zmierzchnika gładysza (Deilephila elpenor) i zmrocznika przytuliaka (Hyles gallii)

Sezon na chrząszcze nakwietne już powoli mija. Tylko w wyższych partiach gór można jeszcze spotkać kilka gatunków kózek (Cerambycidae), rzadziej przedstawicieli rodziny poświętnikowatych (Scarabaeidae), np. orszoła prążkowanego (Trichius fasciatus).  

 

U PODNÓŻA BABIEJ GÓRY, W CZERWCU

by 2 komentarze

23-25.06.2017, okolice Babiogórskiego Parku Narodowego

Czerwiec to najlepszy czas na górskie robale, szczególnie te roślinożerne. Ziela i kwiecia obfitość  zaspokaja ich przepastne potrzeby. Jednak w naturalnym środowisku nie widać wyraźnych strat, bo system (ten eko) jest stabilny i działa. A w nim gra i buczy.

W ciepłe dni najbardziej lubię doliny potoków. Jest chłodniej, niż na łące czy w lesie, nawet o kilka stopni Celsjusza. Jest też cień, co wybitnie przekłada się na plastykę fotografii. Wreszcie w dolinach występują gatunki roślin, a co za tym idzie zwierząt, trudne do spotkania w innych habitatach.

Dodatkową atrakcją górskich obserwacji jest znaczna różnica poziomów, przekładająca się na fito- i zoofenologię. Dla przykładu, w ostatni łikend na wysokości ponad 1000 m n.p.m. spotkałem lotnicę zyskę (w Katwocach latała w maju), również majowego zorzynka rzeżuchowca i liczne rusałki żałobnik z pokolenia zimującego…

 

Monochamus sp.

by 7 komentarzy

20.02.2017, Katowice

Do kompletu zdjęć polskich żerdzianek (Monochamus sp.) brakowało mi samca najpospolitszego krajowego gatunku, mianowicie żerdzianki sosnówki. Choć to gatunek najliczniejszy i o najszerszym zasięgu, dotychczas spotykałem ją w terenie nieczęsto i tylko wyrywne osobniki. Trudne modele, których aktywność skutecznie zniechęcała do podejmowania prób fotograficznych. Tymczasem przedwczoraj zadzwonił kolega z informacją, że wylazł mu samiec tego gatunku z drewna opałowego. Drewno przestało być opałowym, w oczekiwaniu na kolejne osobniki. Może więc mały wąsaty Jaś spotka się ze swoją Małgosią i spełni swój ewolucyjny obowiązek? Tymczasem odpoczywa w piwnicy wśród świeżych sosnowych gałązek, bo ze względu na porę roku nie może trafić do lasu…     

W Polsce występują cztery gatunki żerdzianek: sosnówka (Monochamus galloprovincialis), plamista (M. saltuarius), krawiec (M. sartor) i szewc (M. sutor). Żerdzianka sosnówka jest gatunkiem rozwijającym się na sośnie, żerdzianka plamista należy do gatunków stosunkowo rzadko spotykanych i związana jest głównie ze świerkiem. W okolicach Katowic nie należy ona do rzadkości, jednak nigdy nie obserwowałem żerdzianki plamistej w terenie, wszystkie modele uzyskując drogą hodowli i wypuszczając w miejscu pozyskania materiału. Żerdzianki krawiec i szewc najłatwiej spotkać w górach, gdzie w słoneczną pogodę nalatują na ścięte pnie lub wałki, głównie jodłowe (M. sartor) lub świerkowe (M. sutor).    

Do niedawna uważano, że w Białowieży występuje jeszcze jeden gatunek żerdzianki, mianowicie Monochamus urussovi, zawleczony do Polski wraz z drewnem z azjatyckich bezdroży Rosji. Według współczesnej systematyki, białowieskie żerdzianki są północną populacją M. sartor, tymczasem wyodrębnioną w randze podgatunku o nazwie Monochamus sartor urussovii (Fischer, 1806).

 

Kto mi dał skrzydła

by 4 komentarze

14.02.2017, Katowice

I bliżej już, niż dalej, do łąk zielonych i kwiecia motylim skrzydłem poruszanego. Walentynki to kwiaty, kwiaty to motyle. A 14 lutego? To tysiąc siedemset czterdziesta ósma rocznica śmierci św Walentego. Skoro tak, dziś będą motyle nocne (trzymamy się systematyki). Niektóre nawet bezskrzydłe. Niektóre nawet aktywne dzienną porą. Wszystkie w dziennym świetle fotografowane.

 

Słoniowacizna

by 6 komentarzy

7.02.2017, Katowice

głucho wszędzie ciemno wszędzie dziki zwierz w postaci dzika pod sadyby podchodzi człowiecze a słonie małe śpią cicho w badylach pod ziemią i w innych domkach swych ale kilkum skradł był duszę onegdaj jako blade twarze Indianerom wolnym a przeto juże niewolnym 

Ryjkowcowate (F: Curculionidae) to bardzo liczna w gatunki rodzina chrząszczy roślinożernych. W Polsce jest ich niemal 800 gatunków, na świecie ponad 40 000. Poniżej kilka z nich. Nie pozostaje mi nic innego, tylko nadrabiać zaległości.

Dziękuję serdecznie Miłoszowi Mazurowi, specjaliście tej grupy zwierząt, za pomoc w oznaczeniach.

Padlina

by Leave a Comment

25.01.2017, Katowice

Duży czy mały, byle kawał trupa. Może być ciałem należącym wcześniej do jaszczurki, myszy, kota, psa czy… naczelnego. Wystarczy przypomnieć sobie entomologiczny aspekt bodlerowskiego klasyka…

W każdym wypadku będzie to nie lada gratka dla wielu nekrofagów, w tym chrząszczy z rodziny omarlicowatych (Silphidae), powszechnie spotykanych na szczątkach pochodzenia organicznego. Większość z nich to gatunki padlinożerne (zarówno w postaci dorosłej jak i larwalnej), część z nich, jak np. grabarze (Nicrophorus sp.), nie gardzi także jajami, larwami i poczwarkami innych przedstawicieli nekrofauny. W Polsce żyje 22 przedstawicieli rodziny omarlicowatych, na całym świecie zaledwie 183 gatunki. Są to owady występujące głównie w strefie umiarkowanej. W tropikach przegrywają konkurencję z padlinożernymi muchami i mrówkami.

Jeden z najczęściej spotykanych w Polsce grabarzy (Nicrophorus vespilloides) jest owadem wyjątkowym pod względem zachowania. Jako jeden z nielicznych gatunków opiekuje się swoim potomstwem, aż do uzyskania dorosłości. Ale zacznę od początku… Najpierw trzeba padlinę znaleźć. Robią to samce, które są w stanie wyczuć ją z odległości nawet kilku kilometrów.  Następnie wabią samice, strydulując. Para grabarzy (lub kilka par) zakopuje w ziemi drobną zdobycz, formuje z niej kulki, polewając ją sokami trawiennymi. Ukryte w kulkach larwy karmione są przez rodzicieli, którzy wpychają im pożywienie bezpośrednio do ust. W późniejszym okresie rozwoju larwy opuszczają kulki (prawdopodobnie w odpowiedzi na przyzywające dźwięki wydawane przez mamuśki) i rozpoczynają samodzielne żywienie. Samica towarzyszy żerującym larwom, pilnuje je także w okresie przepoczwarczenia. Późnym latem/jesienią z poczwarek wylęgają się dorosłe chrząszcze, które spędzają zimę pod ziemią, na światło dzienne wychodząc dopiero wiosną następnego roku.

Niektóre gatunki omarlicowatych, np. drapieżna omarlica nadrzewka (Dendroxena quadrimaculata), nigdy nie odwiedzają padliny.