GALERIA AUTORSKA
18.11.2017, Katowice
Galeria z biegaczami, tymi prawdziwnymi (Carabus sp.) została zaktualizowana o fotografie z ostatnich dwóch lat, i te, które zostały wcześniej pominięte. Przybył tylko jeden gatunek (C. silvaticus), w podgatunku górskim (C. sylvaticus ssp. transsylvanicus).
http://www.niemiecfotografia.pl/carabus/
17-31. 07.2017, Starigrad
Pomiędzy krótkimi okresami regulowania temperatury ciała „w dół”, powszechnie zwanymi kąpielą w morzu, rozglądałem się za żywym, nieludzkim mięsem w celu nakarmienia matrycy. Mój Niki jest już staruszkiem, więc nie musi jeść tyle, ile tuż po narodzinach. Coś skubnąć jednak powinien, choćby z przyzwyczajenia. Jednakże…
…kaprysy pogodowe tego roku odbiły się na owadzich obserwacjach nawet w Chorwacji. Poza bohaterami poprzednich wpisów, czyli koziorogami i zawisakami, spotkałem raptem kilka gatunków. Mało też wśród nich było nowości. Poniżej przekrój przez tegoroczną menażerię w sosie starigradzkich landszaftów.
23-25.06.2017, okolice Babiogórskiego Parku Narodowego
Czerwiec to najlepszy czas na górskie robale, szczególnie te roślinożerne. Ziela i kwiecia obfitość zaspokaja ich przepastne potrzeby. Jednak w naturalnym środowisku nie widać wyraźnych strat, bo system (ten eko) jest stabilny i działa. A w nim gra i buczy.
W ciepłe dni najbardziej lubię doliny potoków. Jest chłodniej, niż na łące czy w lesie, nawet o kilka stopni Celsjusza. Jest też cień, co wybitnie przekłada się na plastykę fotografii. Wreszcie w dolinach występują gatunki roślin, a co za tym idzie zwierząt, trudne do spotkania w innych habitatach.
Dodatkową atrakcją górskich obserwacji jest znaczna różnica poziomów, przekładająca się na fito- i zoofenologię. Dla przykładu, w ostatni łikend na wysokości ponad 1000 m n.p.m. spotkałem lotnicę zyskę (w Katwocach latała w maju), również majowego zorzynka rzeżuchowca i liczne rusałki żałobnik z pokolenia zimującego…
7.02.2017, Katowice
głucho wszędzie ciemno wszędzie dziki zwierz w postaci dzika pod sadyby podchodzi człowiecze a słonie małe śpią cicho w badylach pod ziemią i w innych domkach swych ale kilkum skradł był duszę onegdaj jako blade twarze Indianerom wolnym a przeto juże niewolnym
Ryjkowcowate (F: Curculionidae) to bardzo liczna w gatunki rodzina chrząszczy roślinożernych. W Polsce jest ich niemal 800 gatunków, na świecie ponad 40 000. Poniżej kilka z nich. Nie pozostaje mi nic innego, tylko nadrabiać zaległości.
Dziękuję serdecznie Miłoszowi Mazurowi, specjaliście tej grupy zwierząt, za pomoc w oznaczeniach.
24.01.2017, Toporzysko
A w podcieniach Wielkiej Góry raczej zimno. Czasem bezchmurnie, czasem mgliście. Troszkę pospolicie, troszkę nierealnie. Zimowo. Rzadko też bajkowo.
2.01.2017, Katowice
No i mamy nowy rok… a do wiosny wciąż kawał czasu. Będzie więc zimowo, a w przerwach wspomnieniowo. Dziś temat nadmorski…
Jakiś czas temu, w Słowińskim Parku Narodowym, fotografowałem pewnego mrówkolwa. Specjalista zajmujący się tą grupą zwierząt, Roland Dobosz, oznaczył go jako mrówkolwa południowego (Myrmeleon inconspicuus, Rambur 1842), gatunek indeksowany w Polskiej Czerwonej Księdze Zwierząt jako zagrożony wyginięciem. Czołpino, gdzie akcja fotograficzna miała miejsce, to drugie znane z Polski stanowisko tego owada, a granica jego zwartego zasięgu przesunięta jest 500 km na południe.
Owada dorosłego spotkałem na wydmie nadmorskiej, a trochę głębiej, na granicy wydmy i boru chrobotkowego, znalazłem także pułapki z larwami, nie jest pewne, czy tego samego gatunku mrówkolwa. Lejkowata topografia pułapek ułatwia larwom poławianie mrówek i innych owadów, którym strome i osypujące się ściany lejka utrudniają wspinaczkę i ucieczkę. W jednym z lejków obserwowałem jak larwa mrówkolwa stara się usunąć poza pułapkę „wydmuszkę” wyssanej wcześniej mrówki, prawdopodobnie rzadkiej i chronionej mrówki łąkowej (Formica pratensis, Retzius 1783).
Co ciekawe larwa mrówkolwa nie atakuje zwierząt zdecydowanie większych od siebie. Do jednego z dołków wpadła nieuważna Anomala dubia, gatunek chrząszcza z rodziny poświętnikowatych (Scarabaeidae), nie wzbudzając zainteresowania larwy mrówkolwa. Po zdewastowaniu pułapki, chrząszcz się w końcu wygramolił i odszedł w kierunku znanym tylko jemu…
09.12.2016, Katowice
Pobudka przed wschodem słońca, powrót do domu po zachodzie, a łikendy krótkie. Brakuje mi światła naturalnego, i… owadzich wycieczek. Bez dwóch zdań. Znalazłem jednak kilka błonkówek. Były tuż tuż. Najbliżej jak się da. Na twardym dysku. Ale… co to za robale?
Złotolitka – prześliczność o wyspecjalizowanym behawiorze. Jakim? Złodziejsko-pasożytniczo-morderczym. Czyli typowym dla przeważającej części błonkówek. Nie jestem pewien do jakiego gatunku złotolitki należy sfotografowany przeze mnie owad, bo jest ich w Polsce kilkadziesiąt. Trzeba mieć owada w łapie (trupa), żeby zdeterminować jego tożsamość na podstawie klucza do oznaczania. Fuj. Jednak powracając do żywych… Zależnie od gatunku, samice złotolitek składają jaja do gniazd różnych innych gatunków błonkówek. Larwy złotolitek pożerają zgromadzone przez matki żywicieli zasoby (pyłki, miody) i/ lub bezpośrednio larwy/ poczwarki matek gatunków żywicielskich.
Trzpiennik olbrzym – w odróżnieniu od poprzedniego gatunku, jego żywot wydaje się poczciwym. Na pierwszy look, trzpiennik to drewnojad, przez leśników uważany za szkodnika technicznego drewna świerkowego. Po głębszym poznaniu jego biologii okazuje się, że jest on grzybożercą, którego larwy stwarzają warunki do wzrostu zjadanych przez nie grzybów, w drążonych przez siebie tunelach, dochodzących nieraz do 40-stu i więcej centymetrów. Drewno niszczy więc przez przypadek 😉 a tunele są swoistymi szklarniami, potrzebnymi do produkcji właściwego dla larw pokarmu. A skąd się bierze niezbędna do zasiewu szklarni grzybnia? O nią zadbała mamuśka. Na zdjęciu jedna z nich. Podczas składania jaj, drewno jest infekowane (via pokładełko) grzybem preferowanym przez larwy trzpiennika.
Oj, oj, oj. Się rozpisałem o dwóch pierwszych, a czas umyka. Więc szybko i na temat, bo nici będą z posta. I dziś i Jutro 🙂
Zgłębiec trzpiennikowy – kat (endopasożyt) poprzednika. Składa jaja w larwach trzpiennika. Na fotografii samica podczas takiego aktu.
Bucz olchowiec – przez Linneusza zaliczony do gąsieniczników, jest jednak drewnojadem.
Priocnemis perturbator – robi spiżarnię dla swoich larw w ciele pająka. Mamcia gromadzi takie (jak na zdjęciu) kaloryczne skarby, z których korzysta malizna (larwy, oczywiście). No i kto tu pięknym, a kto bestią?
26.07.2016, Bieszczad
Dwa dni później wybrałem się ponownie w teren. Nadobnice i tym razem dopisały. Jest też i perełka, pani nadobnicowa, posiadająca trzy pary plam (poza przepaską) na pokrywach 🙂
W tym roku, poza licznie reprezentowaną Rosalia alpina, spotkałem w Bieszczadach jednak bardzo niewiele gatunków owadów. Pewnie… taki mamy klimat.
Ale samiec zwinki, przybrany w barwy godowe, wydaje się ciekawostką. Szczególnie na przełomie lipca i sierpnia. W Katowicach chłopcy z tej nacji zielenieją już w kwietniu. Koleżka złapał też kleszcza (widać odwłok parazyta nad kończyną jaszczura). Nie jest to ewenement. Gadzie nosicielstwo kleszczy to fakt.
24.07.2016, Bieszczad
Do niedawna, spotkanie nadobnicy alpejskiej (Rosalia aplina, Linnaeus 1758) w Bieszczadzie nie stanowiło problemu. Sukces zapewniały obecność drewna bukowego na składnicy, odpowiednia pora i miejsce. Składowane drewno było wabikiem dla owadów dorosłych, które chętnie zlatywały z pobliskiego lasu na pozostawiony przez człowieka materiał. Tam można było je spotkać, nierzadko licznie, obserwować gody i składanie jaj w drewnie gospodarczym. Los drewna bukowego w Bieszczadach jest powszechnie znany. Trafia ono, wraz z jajami i larwami poprzednich pokoleń, do retortów. Z tego powodu produkcja węgla drzewnego jest jednym z głównych zagrożeń krajowych populacji Rosalia alpina.
Obecnie buk nie jest składowany w okresie rui nadobnicy. I to się chwali. Trudniej jednak spotkać owady dorosłe, bo w środowisku naturalnym potencjalny materiał lęgowy jest rozproszony. Takie spotkanie cieszy jednak bardziej. Wczoraj obserwowałem kilkanaście osobników nadobnicy w jej naturalnym habitacie.
Nadobnica to gatunek ustępujący w Polsce. Obecnie jej silne populacje występują jedynie w Beskidzie Niskim i Bieszczadach, choć w przeszłości podawana była z całego zasięgu występowania buka w Polsce. Z tego powodu należy do gatunków objętych ochroną prawną. Jest również indeksowana w Polskiej Czerwonej Księdze Zwierząt.
21.07.2016, Baligród
Zimny wieczór lipcowy na ulicy Balów. Szarańczaki grają swoje pieśni w okolicy. Szumi też pobliski potok. Uczestnicy festiwalu Goa Dupa wędrują w stronę Stężnicy. Dziś jest tak. Jest lepiej. Nie pada.
Wrażenia przyrodnicze takie sobie. Zeszłoroczne upały dały o sobie znać, bo owadów mało. Bardzo nawet. Z Caryńskiej nas zmyło, Sine Wiry zaludnione ponad miarę. Dopisuje Bystre i okolice, ze swoją bioróżnorodnością i bezludziem. Relatywnym 😉
